Nienotowany wzrost prawicowych poglądów. Prym wiodą kobiety. Skąd zmiana?

Liczby mówią same za siebie

W lutym 2024 roku, zaledwie kilka miesięcy po wygranej opozycji w wyborach parlamentarnych, 32% Polaków identyfikowało się z prawicą, a 22% z lewicą. Rozkład ten odzwierciedlał ówczesny klimat polityczny. Jednak w ciągu kilku miesięcy, podczas wyborów samorządowych, proporcje zaczęły się zmieniać i nastąpił wzrost prawicowych poglądów: 39% deklarowało właśnie takie, a tylko 18% lewicowe. Podobny trend utrzymał się w czasie wyborów do Parlamentu Europejskiego – 38% ankietowanych wskazywało na prawicę, a jedynie 18% na lewicę.

PRZECZYTAJ TAKŻE:

„Zniszczyć klechę!” – ks. Jacek Stryczek i historia dziennikarskiego polowania Onetu na „Szlachetną Paczkę”

2 tygodnie temu

Polki przerażone nadchodzącą plagą gwałtów. Chcą zmusić rząd do działania! [APEL]

1 miesiąc temu

W styczniu 2025 roku liczby osiągnęły historyczne poziomy:

• 42% Polaków deklaruje poglądy prawicowe – to najwyższy wynik w badaniach OGB w ciągu ostatnich pięciu lat.
• Z kolei tylko 15% identyfikuje się z lewicą – to najniższy poziom w historii badań OGB.

Rola kobiet w rosnącym poparciu dla prawicy

Tradycyjnie w Polsce to mężczyźni częściej skłaniają się ku prawicy i ten trend pozostaje niezmienny. Wśród mężczyzn poparcie dla prawicy od roku utrzymuje się na poziomie 45%. Prawdziwa zmiana dokonuje się jednak wśród kobiet.

„W lutym 2024 roku poglądy polityczne kobiet były niemal równomiernie podzielone między prawicę a lewicę”

– tłumaczy Pawłowski.

„Ale już w styczniu 2025 roku aż 40% kobiet identyfikuje się z prawicą, a tylko 18% z lewicą. To najwyższy wynik prawicowych poglądów wśród kobiet w historii naszych badań.”

Dalsza część tekstu pod zdjęciem.

Wzrost prawicowych poglądów – skąd zmiana?

Dokładne przyczyny gwałtownego wzrostu prawicowych poglądów nie są jeszcze znane. Niektórzy eksperci sugerują, że mogą na nią wpływać kwestie takie jak imigracja, bezpieczeństwo międzynarodowe czy stabilność ekonomiczna.

Jedno jest pewne:

„Zmiana poglądów polskich kobiet w ostatnich sześciu miesiącach całkowicie przekształciła krajobraz polityczny w Polsce”

– podsumowuje Pawłowski.

Jeszcze nigdy w naszych badaniach tak wiele osób nie deklarowało poglądów prawicowych. Okazuje się, że największy na to wpływ ma zmiana poglądów kobiet w Polsce. Prawicowa fala nie omija naszego kraju, ale do tej pory miała ona twarz mężczyzny ograniczając poparcie dla takich… pic.twitter.com/OyApw3eKJ0

— Łukasz Pawłowski (@LukasPawlowski) February 24, 2025

Zmiana poglądów kobiet w Polsce na bardziej prawicowe to zjawisko, które może wynikać z różnych czynników społecznych, ekonomicznych i kulturowych. Poniżej kilka możliwości, wśród których przyczyn upatrują socjologowie:

Po pierwsze, w ostatnich latach w Polsce wzrosło poczucie niepewności związanej z sytuacją gospodarczą i globalnymi wyzwaniami, takimi jak inflacja, kryzys energetyczny czy kwestie migracyjne. Prawicowe poglądy, często akcentujące stabilność, tradycję i bezpieczeństwo, mogą być postrzegane jako odpowiedź na te obawy. Kobiety, które tradycyjnie odgrywają kluczową rolę w dbaniu o rodzinę, mogą być bardziej skłonne popierać idee zapewniające ochronę i przewidywalność dla ich bliskich.

Po drugie, polityka społeczna, w tym programy takie jak 500+ (obecnie 800+), wprowadzone przez prawicowe rządy, mogła zyskać sympatię części kobiet, szczególnie matek. Tego typu wsparcie finansowe jest często postrzegane jako realna pomoc w codziennym życiu, co może przekładać się na większe zaufanie do partii prawicowych i ich wartości.

Kolejnym aspektem jest wpływ kultury i tradycji. Polska pozostaje krajem, w którym silnie zakorzenione są wartości rodzinne i religijne, a partie prawicowe często odwołują się do tych ideałów. Kobiety, zwłaszcza te mieszkające na wsiach lub w mniejszych miejscowościach, mogą bardziej identyfikować się z przekazem podkreślającym rolę rodziny, co sprzyja zmianie ich preferencji na bardziej konserwatywne.

Warto też zwrócić uwagę na rozczarowanie ideologią lewicową lub liberalną. Część kobiet może postrzegać te nurty jako oderwane od ich codziennych problemów, skupiające się na kwestiach światopoglądowych (np. prawa osób LGBT czy ekologia), które nie zawsze znajdują odzwierciedlenie w ich priorytetach. Prawica, z kolei, często stawia na konkretne rozwiązania, co może być bardziej przekonujące.

Wreszcie, wzrost prawicowych poglądów w Polsce może być też reakcją na polaryzację społeczną. W obliczu ostrego podziału między lewicą a prawicą, niektóre kobiety mogą wybierać stronę, która wydaje im się bardziej spójna z ich doświadczeniami życiowymi lub która skuteczniej mobilizuje elektorat.

Zmiana polityczna w Polsce to nie tylko suche statystyki – to sygnał głębszego przewartościowania społecznego. Jeśli ten trend się utrzyma, może na lata zdefiniować dynamikę polityczną w kraju. Czy to początek długoterminowej transformacji, czy jedynie chwilowa zmiana? Tylko czas pokaże.

Zdjęcie główne: ☀️Shine_ Photos / Unsplash