Niemieckie organizowanie Polski

Stefan Bryła urodził się 17 sierpnia 1886 roku w Krakowie. Ukończył studia na Politechnice Lwowskiej w 1908 roku i rozpoczął pracę jako wykładowca w 1907 roku. W 1909 roku obronił doktorat, a w 1910 habilitację. W latach 1910–1914 podróżował po świecie, studiując i pracując m.in. w Berlinie, Francji, Londynie, Kanadzie, USA, Japonii, Korei, Chinach i Syberii, gdzie specjalizował się w budowie wieżowców, w tym Woolworth Building w Nowym Jorku, który był wówczas najwyższym budynkiem na świecie.

Od 1927 roku był profesorem na Politechnice Lwowskiej, a od 1934 roku na Politechnice Warszawskiej. Podczas II wojny światowej zaangażował się w ruch oporu, organizując tajne nauczanie na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Pełnił też funkcję dyrektora Departamentu Robót Publicznych i Odbudowy w Delegaturze Rządu na Kraj. Opracował 10-letni plan powojennej odbudowy Polski oraz instrukcję dla Kedywu AK, jak niszczyć stalowe mosty. Został aresztowany 16 listopada 1943 roku i rozstrzelany 3 grudnia 1943 roku w Warszawie.

PRZECZYTAJ TAKŻE:

Aleksandra Fedorska o Niemczech, migracji i kulturze islamskiej

4 miesiące temu

Aleksandra Fedorska: Zderzenie cywilizacji i wyzwania migracyjne w Niemczech

4 miesiące temu

Mord, który był elementem planu pozbawienia Polski inteligencji

Stefan Bryła był pionierem praktycznego zastosowania spawalnictwa w budownictwie, szczególnie w konstrukcjach stalowych. Napisał około 250 prac naukowych, podręczników i artykułów, przyczyniając się do rozwoju technologii spawania. Jego najbardziej znanym dziełem jest pierwszy na świecie spawany most drogowy nad rzeką Słudwią w Maurzycach koło Łowicza. Most, o długości 27 metrów i szerokości 6,2 metra, był używany do 1977 roku, po czym został przeniesiony obok drogi jako pomnik historyczny. Drugi spawany most w Retkach (1931) jest nadal w użyciu.

To dziełem Stefana Bryły jest wieżowiec Prudential w Warszawie (1931–1933), jeden z pierwszych polskich drapaczy chmur, wówczas najwyższy w Polsce. Budynek stoi do dzisiaj. Mieści się w nim siedziba Polskiej Telewizji.

Trafiony bombą we wrześniu 1939 roku, zdobyty przez powstańców w sierpniu 1944 stał się celem niemieckiej artylerii. Szacuje się, że budynek został trafiony około 1000 pociskami artyleryjskimi różnego kalibru, głównie z moździerzy. Mimo to jego stalowa konstrukcja, zaprojektowana przez Stefana Bryłę, przetrwała, w tym trafienie 2-tonowym pociskiem z moździerza Karl-Gerät, 28 sierpnia 1944 roku.

Odnosząc się do tytułu, opowieść o Stefanie Bryle pozwala zrozumieć, że niemieckie „zorganizowanie” ma kontekst mordowania polskiej inteligencji. Bowiem jedynie pozbawienie Polski inteligencji zapewnia sukces niemieckiemu „organizowaniu” Polski.